Ημερομηνία εορτής της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυς Παρασκευής της Αθληφόρου:26 Ιουλίου
Θεῷ παρεσκεύασας ἁγνὸν ὡς δόμον,
Σαυτὴν ἄγουσα, Σεμνή, εἰς κατοικίαν.
Παρασκευὴν ἔκτανεν εἰκάδι χαλκὸς ἐν ἕκτῃ.
Βιογραφία
Η Αγία Παρασκευή γεννήθηκε στη Ρώμη στα χρόνια του αυτοκράτορα Αντωνίνου (138 - 160 μ.Χ.). Ήταν κόρη των ευσεβών Χριστιανών, Αγάθωνα και Πολιτείας, οι οποίοι φρόντισαν για την χριστιανική αγωγή της, όπως είχαν υποσχεθεί στο Θεό στην περίπτωση που θα τους έδινε ένα παιδί. Επειδή το παιδί γεννήθηκε ημέρα Παρασκευή έλαβε αυτό το όνομα.Μετά το θάνατο των γονέων της, η Παρασκευή μοίρασε όλη την περιουσία της στους φτωχούς και ανέπτυξε ιεραποστολική δραστηριότητα στην Ρώμη και στα περίχωρα της πόλης, κηρύσσοντας το λόγο του Χριστού. Η δράση της προκάλεσε τον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα Αντωνίνο, ο οποίος την συνέλαβε και της υποσχέθηκε υλικά αγαθά στην περίπτωση που θα θυσίαζε στα είδωλα. Βλέποντας όμως πως η Αγία παρέμενε σταθερή στην πίστη της, την υπέβαλε στο βασανιστήριο της πυρακτωμένης περικεφαλαίας, το οποίο υπέμεινε με καρτερικότητα. Τότε ο Αντωνίνος διέταξε και την έβαλαν σε ένα λέβητα με καυτό λάδι και πίσσα. Επειδή όμως είδε την Αγία άθικτη, πλησίασε το πρόσωπο του στον λέβητα - καθώς δεν μπορούσε να εξηγήσει πώς η αγία είχε μείνει ανέπαφη - για να δοκιμάσει αν πράγματι είναι καυτό, και αμέσως τυφλώθηκε. Η Αγία με προσευχή έδωσε στον Αντωνίνο το φως του, με αποτέλεσμα να πιστέψει στο Χριστό ή κατ' άλλους να σταματήσει τους διωγμούς εναντίον τους. Ελευθέρωσε πάντως την Αγία Παρασκευή, η οποία συνέχισε να κηρύττει το Ευαγγέλιο σε άλλα μέρη, μέχρι που έφτασε στην Ελλάδα.Στα Τέμπη ένας ειδωλολάτρης άρχοντας την υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια, τα οποία υπέμεινε καρτερικά, για να τελειωθεί με δια αποκεφαλισμού θάνατο.Η Αγία Οσιοπαρθενομάρτυς Παρασκευή η Αθληφόρος είναι αγία της Ορθοδόξου Εκκλησίας και θεωρείται προστάτιδα των ματιών.
Απολυτίκιον Ήχος α΄
Τὴν σπουδήν σου τῇ κλήσει κατάλληλον, ἐργασαμένη φερώνυμε,
τὴν ὁμώνυμόν σου πίστιν εἰς κατοικίαν κεκλήρωσαι, Παρασκευὴ ἀθλοφόρε·
ὅθεν προχέεις ἰάματα, καὶ πρεσβεύεις ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Ημερομηνία εορτής του Αγίου Μάρτυρα Επαμεινώνδα:10 Απριλίου
Βιογραφία
Ο Άγιος Επαμεινώνδας καταγόταν από την Καρθαγένη της Β.Αφρικής τη γνωστή Καρχηδόνα (βρίσκεται στην Τυνησία δίπλα στην Τύνιδα και απέναντι τους είναι η Σικελία), έζησε τον 3ο αιώνα μ.Χ και μαρτύρησε το 250 μαζί με τους άλλους 39 νέους μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν ο Τερέντιος, ο Πομπήιος, ο Αφρικανός και ο Μιλτιάδης. Ομολόγησε ότι ήταν χριστιανός και αφού υποβλήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια στις φυλακές της ξακουστής πόλης Καρχηδόνας, αποκεφαλίστηκε μαζί με τους υπόλοιπους συνάθλους του. Ερχόμενοι λοιπόν εκείνοι οι αφρικανοί εργάτες στην περιοχή μας στο Λαύριο για να δουλέψουν στα μεταλλεία, πιθανώς ίδρυσαν την παλαιοχριστιανική Βασιλική η οποία βρίσκεται όπως ξέρουμε στο λόφο Νικολή, το ψηφιδωτό δάπεδο της οποίας φυλάσσεται στο αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης μας. Πιθανολογείται δε ότι το όνομα που έδωσαν στην παλαιοχριστιανική εκκλησία ήταν ‘’Άγιος Κυπριανός’’. Ο Άγιος Κυπριανός ήταν επίσκοπος Καρχηδόνας και ίσως μπορούμε να πούμε ότι το όνομα της σημερινής συνοικίας του Λαυρίου ‘’Κυπριανός’’, να προέρχεται από την ανάμνηση εκείνου του Αγίου Κυπριανού τον οποία ακόμη και σήμερα τιμούν στην ενορία της Ευαγγελίστριας, και μάλιστα υπάρχει τεμάχιο ιερού λειψάνου του. Ο συνοικισμός αυτός λοιπόν που είχε δημιουργηθεί χρειαζόταν και κάποιο κοιμητήριο για να γίνονται οι ταφές των χριστιανών, έτσι οι κάτοικοι χρησιμοποίησαν τον χώρο που από τα αρχαία ρωμαϊκά χρόνια λειτουργούσε ως νεκροταφείο, και εκεί έκτισαν ένα μικρό παρεκκλήσιο προς τιμήν του συμπατριώτη Αγίου τους, του Αγίου Επαμεινώνδα. Ο χώρος αυτός του κοιμητηρίου δεν είναι άλλος από τον χώρο όπου βρίσκεται σήμερα ο Ναός μας, ο Ναός της Αγίας Παρασκευής. Αυτό μας το βεβαιώνει μάλιστα και κάποιος ξένος περιηγητής στις αρχές του 19ου αιώνα, που σημειώνει σ’ ένα χάρτη της Λαυρεωτικής (και μάλιστα της περιοχής των εργαστηρίων) τον Ναό του Αγίου Επαμεινώνδα, ακριβώς στη θέση που στεκόμαστε εμείς σήμερα.
![]() |
Απολυτίκιον Ήχος πλ.ά
Καρθαγένης μαρτύρων των τεσσαράκοντα, λαμπρότης Επαμεινώνδα μνήμην την σήν ευλαβώς, εν Λαυρίω εκτελούμεν οι Χριστώνυμοι, ένθα Ναός σου ιερός, ανηγέρθη προ πολλών αιώνων στεφανηφόρε, υπ’ εργάτων σης πατρίδος, φρουρέ και φύλαξ των προσφύγων σου.
Απολυτίκιον Έτερον Ήχος δ’
Βουλήσει Θεόφρονι και βιοτή αρετής, Χριστόν ομολόγησας εν Καρθαγένη σοφέ, αθλήσας λαμπρότατα, όθεν Επαμεινώνδα, τω χορώ των Μαρτύρων, αξίως και στεφηφόρος ανεδήχθης τριμάκαρ, διο εν παρρησία υπέρ πάντων ικέτευε.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ & ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
Πολλὲς θεραπεῖες ἀσθενῶν, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἔκανε ὁ Κύριος στὰ χρόνια ποὺ ἐκράτησε τὸ δημόσιο ἔργο του στὴ γῆ. Ἔτσι ἐκπληρώθηκε ἡ προφητεία «Αὐτὸς πῆρε ἐπάνω του τὶς ἀσθένειές μας καὶ σήκωσε τὶς ἀρρώστιες μας». Καὶ βεβαίως ὁ Προφήτης δὲν ἀναφερόταν μόνο στὶς σωματικές μας ἀρρώστιες, μὰ πιὸ πολὺ στὶς ψυχικές μας ἀσθένειες, ἐπειδὴ ὁ Κύριος εἶναι ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων μας.
Μᾶς λέει λοιπὸν τὸ Εὐαγγέλιο γιὰ τὸ θαῦμα τοῦ Κυρίου μὲ τοὺς δέκα λεπρούς. Καὶ εἶναι γνωστὴ ἡ σκηνὴ τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων ποὺ ζητοῦν τὴν εὐσπλαγχνία τοῦ Κυρίου γιὰ τὴν ἀθεράπευτη ἰατρικά, τότε, ἀσθένειά τους.
Ἐπιλέγουμε ἀπὸ τὸν διάλογο ποὺ ἀκούσαμε τὶς παρακάτω φράσεις τοῦ Κυρίου καὶ στεκόμαστε μὲ λίγες σκέψεις σ’ αὐτές. " Μήπως δὲν καθαρίσθηκαν καὶ οἱ δέκα; Οἱ ἐννέα ποῦ εἶναι; Δὲν βρέθηκαν νὰ γυρίσουν γιὰ νὰ δώσουν δόξα στὸ Θεὸ παρὰ μόνον αὐτὸς ὁ ἀλλογενής;" Καὶ κατέληξε: "Σήκω καὶ πήγαινε ἡ πίστη σου σὲ ἔσωσε".
Στὰ παραπάνω λόγια διακρίνεται ἀρχικὰ τὸ ἀνθρώπινο παράπονο τοῦ Ἰησοῦ, μὰ οὐσιαστικὰ ἡ ἀπορία ἀφορᾶ σὲ κάτι δυνατότερο. Ἐλέγχει τὴν ἀχαριστία τῶν ἀνθρώπων, ἐπειδὴ οἱ ἐννέα λεπροὶ ἔδειξαν μεγάλη ἀχαριστία στὸν εὐεργέτη τους Χριστό. Αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι ἐξ αἰτίας τῆς ἀνάγκης τους ἀλλὰ καὶ ἀπὸ την συμμόρφωσή τους στὴν προτροπὴ τοῦ Κυρίου, ἔδειξαν νὰ ἔχουν κάποια πίστη, μὰ τελικὰ ἀποδείχθηκε πὼς δὲν εἶχαν στὴν ψυχή τους κανένα αἴσθημα εὐγνωμοσύνης. Εἶχαν ἀνάκη ἀλλὰ ὄχι πίστη καὶ δὲν εἶχαν ἀγάπη, γιατὶ ἡ εὐγνωμοσύνη στὸ βάθος της εἶναι ἔκφραση κι ἀνάγκη τῆς ἀγάπης. Ἡ ἀρρώστια κι ὁ πόνος μαλακώνουν τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν ὁδηγοῦν στὸ Θεό, ἀλλὰ ἡ πίστη τὸν κάνει νὰ παραμένει μὲ εὐγνωμοσύνη στὸ Θεό.
Οἱ λεπροί, ὅταν πῆραν τὴν ἐντολὴ νὰ πᾶνε στοὺς Ἱερεῖς, ξεκίνησαν χωρὶς δισταγμὸ καὶ μ’ ἐμπιστοσύνη στὸν λόγο τοῦ Χριστοῦ. Κι ἐκεῖ ποὺ πήγαιναν εἶδαν πὼς καθαρίσθηκαν ἀπὸ τὴν ἀρρώστια τους. Δὲν θὰ γινόταν λοιπὸν τὸ θαῦμα, ἂν δὲν εἶχαν πίστη. Τέτοια ὅμως πίστη ἀνάγκης ἔχουν πολλοί. Κλαῖνε καὶ παρακαλοῦν μὲ θερμὰ δάκρυα καὶ ζητοῦν τὸ θεῖο ἔλεος. Ὅταν ὅμως λάβουν τὴν εὐεργεσία, ἀγνοῦν τὸν εὐεργέτη. Κι ὄχι μόνο τὸν ξεχνοῦν, μὰ καὶ τὸν βλασφημοῦν καὶ τὸν ὑβρίζουν. Κι ἀφοῦ τέτοια κάνουν οἱ ἀχάριστοι στὸν Θεό, τὰ ἴδια καὶ χειρότερα κάνουν στοὺς συνανθρώπους. Εἶναι αὐτοὶ ποὺ συνήθως κομπάζουν πὼς ἔχουν πίστη καὶ δείχνουν ἐπιφανειακὰ πὼς εἶναι καλοὶ χριστιανοί, μὰ δὲν ἔχουν καλωσύνη κι ἀγάπη καὶ δὲν αἰσθάνονται ποτὲ εὐγνωμοσύνη σὲ ἐκείνους ποὺ τοὺς κάνουν καλό, ἐπειδὴ στὸ βάθος τῆς ψυχῆς τους δὲν ὑπάρχει ὑποδομή.
Ὁ Χριστὸς μίλησε αὐστηρὰ γιὰ τὴν λειψὴ αὐτὴ πίστη, ποὺ δὲν ξέρει τὴν ἀγάπη καὶ ξεχνάει τὴν εὐγνωμοσύνη, ὅπως τ’ ἀκούσαμε στὸ ἅγιο Εὐαγγέλιο. Καταδίκασε τὴν ἀχαριστία στὸ πρόσωπο τῶν ἐννέα λεπρῶν καὶ δικαίωσε τοὺς εὐγνώμονες στὸ πρόσωπο τοῦ ἑνός, διευκρινίζοντας πὼς εἶναι πολλοὶ οἱ κλητοί, μὰ λίγοι οἱ ἐκλεκτοί. Αὐτὴ ἡ ἀλήθεια καθημερινὰ ἀποτελεῖ ἐμπειρία ὅλων μας, ἀφοῦ ὑπερπλεόνασαν μεταξύ μας οἱ ἀχάριστοι, καὶ νοιώθουμε πόσο λιγοστοὶ εἶναι στ’ ἀλήθεια οἱ ἐκλεκτοί.
Ἡ εὐγνωμοσύνη, ἀδελφοί μου, ὅταν ὑπάρχει γεννᾶ κι ἄλλες μετὰ ἀρετές, ἐνῷ ἡ ἀχαριστία τὶς νεκρώνει. Νὰ μὴ φοβᾶσθε τὸν ἄνθρωπο ποὺ εἶναι ἔμπρακτα εὐγνώμων, ἂς εἶναι ξένος, ἂς εἶναι ἀλλόφυλος, ἂς εἶναι κι ἐχθρός. Ἀλλόφυλος ἦταν κι ὁ Σαμαρείτης κι ὅμως αὐτὸς δικαιώθηκε μέσα στοὺς δέκα λεπροὺς κι ἂς ἦταν ἄλλοι ἐννέα Ἰουδαῖοι. Εἶναι ἀποκαλυπτικὴ ἡ φράση τοῦ Χριστοῦ στὸν εὐγνώμονα Σαμαρείτη «Πήγαινε ἡ πίστη σου σὲ ἔσωσε».
Αὐτὸ ποὺ κέρδισε ὁ ἀλλογενὴς εἶναι πολὺ περισσότερο καί μεγαλύτερο ἀπὸ ὅ,τι κέρδισαν μὲ τὴν πρόσκαιρη ἀποκατάσταση τῆς ὑγείας τους οἱ ὁμόθρησκοι ἐννέα. Κέρδισε τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς του.
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, στὴν πρὸς τοὺς Θεσσαλονικεῖς ἐπιστολή του ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς προτρέπει νὰ εὐχαριστοῦμε πάντοτε ὑπὲρ πάντων, ποὺ θὰ πεῖ νὰ εὐχαριστοῦμε τὸν Θεὸ καὶ Πατέρα μας γιὰ ὅλα ὅσα καθημερινὰ μᾶς δίνει, ἐπειδὴ κάθε τι συνεργεῖ στὴ σωτηρία μας. Ἂς δείχνουμε λοιπὸν εὐγνωμοσύνη στὸν Θεὸ κι ἂς εἴμαστε καὶ μεταξύ μας εὐγνώμονες, ἔχοντας ἀδιάκοπα στὰ χείλη μας τὴ δοξολογία τῶν Ἁγίων μας «Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν».