Αγιολόγιον
Ἔζησαν στὰ μέσα τοῦ 3ου αἰῶνα μ.Χ. Κατάγονταν ἀπὸ τὴν Βιθυνία καὶ κατοικοῦσαν στὴν Καισαρεία. Ἀνῆκαν ὅλοι σὲ διακεκριμένες οἰκογένειες. Ἦταν χαρακτῆρες ταπεινοὶ καὶ ἀγαποῦσαν τὸν Θεὸ «ἐν ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ», δηλαδὴ μὲ ἀγάπη πραγματικὴ καὶ ἐλεύθερη ἀπὸ ὑποκρισία. Γι᾿ αὐτὸ ἀπέφευγαν τὸ θόρυβο τῆς δημοσιότητας, ἀλλὰ ὅμως ἦταν πασίγνωστοι γιὰ τὴν γεμάτη ἐλεημοσύνες ζωή τους.
Ὁ ἔπαρχος Κουμβρίκιος, φανατικὸς εἰδωλολάτρης, βλέποντας νὰ προοδεύουν οἱ χριστιανοί, προσπαθοῦσε μὲ κάθε τρόπο νὰ τοὺς περιορίσει.
Αὐτὴ ἡ κατάσταση ἔκανε τὸν Λεύκιο καὶ πῆγε στὸν ἔπαρχο. Τὸν παρακάλεσε νὰ εἶναι μετριότερος πρὸς τοὺς χριστιανούς. Μόλις τὸ ἄκουσε αὐτὸ ὁ Κουμβρίκιος, ἀμέσως τὸν συνέλαβε, τὸν καταδίκασε σὲ θάνατο καὶ τὸ πρωί, ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη τὸν ἀποκεφάλισε. Τὸ γεγονὸς λύπησε τοὺς χριστιανούς, ἀλλὰ ἄναψε ἀκόμα περισσότερο τὴν φλόγα τῆς πίστης πρὸς τὸ Χριστό.
Μετὰ ἀπὸ δυὸ ἡμέρες, πῆγε ἄλλος χριστιανὸς στὸν ἔπαρχο, ὁ Θύρσος. Θαῤῥαλέα τοῦ εἶπε ὅτι ἡ εἰδωλολατρεία εἶναι πλάνη καὶ ὅτι τελικὸς νικητὴς θὰ εἶναι ὁ Χριστός.
Αὐτὰ καὶ ἄλλα πολλὰ σοφὰ λόγια τοῦ Θύρσου, τὰ ἄκουσε καὶ ἕνας ἱερέας τῶν εἰδώλων, ὁ Καλλίνικος. Ἡ ψυχή του φωτίστηκε καὶ δήλωσε ὅτι εἶναι χριστιανός. Τότε, ἐπὶ τόπου ὁ ἔπαρχος ἀποκεφάλισε τὸν Καλλίνικο καὶ πριόνισε τὸ Θύρσο.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ'. Τὴν ὡραιότητα.
Tὴν ἑξαστέλεχον μαρτύρων φάλαγγα, ᾀσμάτων ἄνθεσιν ἀνευφημήσωμεν, ὡς καθαιρέτας τοῦ ἐχθροῦ καὶ στύλους τῆς εὐσεβείας· Θύρσον καὶ Φιλήμονα καὶ στερρὸν Ἀπολλώνιον, Ἀρριανόν Καλλίνικον καὶ τὸν ἔνδοξον Λεύκιον· αὐτοὶ γὰρ οὐρανίων χαρίτων κόσμῳ πυρσεύουσι τὴν αἴγλην.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Τοὺς φωστῆρας ἅπαντες, τῆς Ἐκκλησίας, συνελθόντες σήμερον, ἐν ἐγκωμίοις ἱεροῖς, ἀνευφημοῦντες ὑμνήσωμεν, ὡς ἀθλοφόρους Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν.
Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ ἔζησαν στὰ χρόνια τοῦ βασιλιᾶ Διοκλητιανοῦ (290). Καὶ τὸ μαρτύριό τους ἔγινε ὡς ἑξῆς: Ὁ ἡγεμόνας τῆς Θήβας στὴν Αἴγυπτο Ἀῤῥιανός, συνέλαβε 37 χριστιανούς.
Ἕνας ἀπ᾿ αὐτούς, ὁ Ἀπολλώνιος, δείλιασε τὰ βασανιστήρια καὶ ἔδωσε τέσσερα φλουριὰ καὶ τὰ ῥοῦχα του στὸν Φιλήμονα, ποὺ ἔπαιζε σουραῦλι καὶ νὰ θυσιάσει αὐτὸς στὰ εἴδωλα ἀντ᾿ αὐτοῦ.
Ὁ Φιλήμονας φόρεσε τὰ ῥοῦχα, συγχρόνως συνδέθηκε νοητὰ καὶ μὲ τὴ χριστιανικὴ πίστη. Καὶ ὅταν διατάχθηκε νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα, αὐτὸς ὁμολόγησε τὸν Χριστό.
Τότε ὁ ἡγεμόνας πρόσταξε νὰ ἔλθει ὁ Φιλήμονας νὰ παίξει μὲ τὸ σουραῦλι του, γιὰ νὰ ἑλκυσθεῖ ὁ δῆθεν Ἀπολλώνιος. Ἀλλ᾿ ὁ Φιλήμονας φανερώθηκε καὶ ὁ ἡγεμόνας ἔμεινε ἔκπληκτος. Τοῦ εἶπε ὅμως ὅτι δὲν εἶναι χριστιανός, διότι δὲν ἔχει βαπτισθεῖ.
Τότε ὁ Φιλήμονας προσευχήθηκε θερμὰ καὶ ἀμέσως ἔβρεξε δυνατά. Ἡ βροχὴ αὐτή, πληροφορήθηκε ὁ Φιλήμονας ὅτι ἦταν βάπτισμα γι᾿ αὐτόν.
Ἐπειδὴ ὅμως ὁ Ἀπολλώνιος ἔγινε αἰτία νὰ πιστέψει ὁ Φιλήμονας, ὁ ἡγεμόνας τὸν ἔφερε μπροστά του καὶ αὐτὸς ὁμολόγησε τὸν Χριστό.
Αὐτὸ εἶχε σὰν ἀποτέλεσμα, ὁ Ἀῤῥιανὸς νὰ τοὺς βασανίσει σκληρὰ καὶ κατόπιν τοὺς ἀποκεφάλισε. Ἀλλὰ καὶ ὁ Ἀῤῥιανὸς τυφλώθηκε. Στὸν ὕπνο του ὅμως, φάνηκε ὁ Φιλήμονας καὶ τοῦ εἶπε ν᾿ ἀλείψει στὰ μάτια του χῶμα ἀπὸ τὸν τάφο του καὶ θὰ θεραπευτεῖ. Πρᾶγμα ποὺ ἔγινε.
Τότε πίστεψε στὸν Χριστὸ ὁ Ἀῤῥιανὸς μὲ τέσσερις σωματοφυλακές του καὶ ἀργότερα ὅλοι μαζὶ μαρτύρησαν.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ'. Τὴν ὡραιότητα.
Tὴν ἑξαστέλεχον μαρτύρων φάλαγγα, ᾀσμάτων ἄνθεσιν ἀνευφημήσωμεν, ὡς καθαιρέτας τοῦ ἐχθροῦ καὶ στύλους τῆς εὐσεβείας· Θύρσον καὶ Φιλήμονα καὶ στερρὸν Ἀπολλώνιον, Ἀρριανόν Καλλίνικον καὶ τὸν ἔνδοξον Λεύκιον· αὐτοὶ γὰρ οὐρανίων χαρίτων κόσμῳ πυρσεύουσι τὴν αἴγλην.
Ἄγνωστος στὸν Συναξαριστὴ τοῦ Ἁγίου Νικόδημου καὶ τὰ ἔντυπα Μηναῖα.
Ἡ μνήμη του βρίσκεται στὸν Παρισινὸ Κώδικα 1590 μαζὶ μὲ αὐτὴ τοῦ Φιλήμονα καὶ Ἀπολλώνιου (14 Δεκ.) καὶ ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς 36 μάρτυρες ἀπὸ τὴν Θηθαΐδα τῆς Αἰγύπτου ἐπὶ ἡγεμόνα Ἀῤῥιανοῦ (14 Δεκεμ.).
Κατὰ τοὺς χρονογράφους Θεοφάνη, Κεδρηνὸ καὶ Μαλάλα, ἔγινε τὰ μεσάνυχτα τοῦ 557.
Ὑπῆρξε δὲ πολὺ ἰσχυρός, διότι τὰ τείχη τῆς πόλης ὑπέστησαν μεγάλες ῥωγμὲς καὶ ἔπεσαν πολλὰ σπίτια. Εἶχε διάρκεια ὅπως λένε, 10 ἡμέρες.
Αρχική
Ημερομηνία εορτής της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυς Παρασκευής της Αθληφόρου:26 Ιουλίου
Θεῷ παρεσκεύασας ἁγνὸν ὡς δόμον,
Σαυτὴν ἄγουσα, Σεμνή, εἰς κατοικίαν.
Παρασκευὴν ἔκτανεν εἰκάδι χαλκὸς ἐν ἕκτῃ.
Βιογραφία
Η Αγία Παρασκευή γεννήθηκε στη Ρώμη στα χρόνια του αυτοκράτορα Αντωνίνου (138 - 160 μ.Χ.). Ήταν κόρη των ευσεβών Χριστιανών, Αγάθωνα και Πολιτείας, οι οποίοι φρόντισαν για την χριστιανική αγωγή της, όπως είχαν υποσχεθεί στο Θεό στην περίπτωση που θα τους έδινε ένα παιδί. Επειδή το παιδί γεννήθηκε ημέρα Παρασκευή έλαβε αυτό το όνομα.Μετά το θάνατο των γονέων της, η Παρασκευή μοίρασε όλη την περιουσία της στους φτωχούς και ανέπτυξε ιεραποστολική δραστηριότητα στην Ρώμη και στα περίχωρα της πόλης, κηρύσσοντας το λόγο του Χριστού. Η δράση της προκάλεσε τον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα Αντωνίνο, ο οποίος την συνέλαβε και της υποσχέθηκε υλικά αγαθά στην περίπτωση που θα θυσίαζε στα είδωλα. Βλέποντας όμως πως η Αγία παρέμενε σταθερή στην πίστη της, την υπέβαλε στο βασανιστήριο της πυρακτωμένης περικεφαλαίας, το οποίο υπέμεινε με καρτερικότητα. Τότε ο Αντωνίνος διέταξε και την έβαλαν σε ένα λέβητα με καυτό λάδι και πίσσα. Επειδή όμως είδε την Αγία άθικτη, πλησίασε το πρόσωπο του στον λέβητα - καθώς δεν μπορούσε να εξηγήσει πώς η αγία είχε μείνει ανέπαφη - για να δοκιμάσει αν πράγματι είναι καυτό, και αμέσως τυφλώθηκε. Η Αγία με προσευχή έδωσε στον Αντωνίνο το φως του, με αποτέλεσμα να πιστέψει στο Χριστό ή κατ' άλλους να σταματήσει τους διωγμούς εναντίον τους. Ελευθέρωσε πάντως την Αγία Παρασκευή, η οποία συνέχισε να κηρύττει το Ευαγγέλιο σε άλλα μέρη, μέχρι που έφτασε στην Ελλάδα.Στα Τέμπη ένας ειδωλολάτρης άρχοντας την υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια, τα οποία υπέμεινε καρτερικά, για να τελειωθεί με δια αποκεφαλισμού θάνατο.Η Αγία Οσιοπαρθενομάρτυς Παρασκευή η Αθληφόρος είναι αγία της Ορθοδόξου Εκκλησίας και θεωρείται προστάτιδα των ματιών.
Απολυτίκιον Ήχος α΄
Τὴν σπουδήν σου τῇ κλήσει κατάλληλον, ἐργασαμένη φερώνυμε,
τὴν ὁμώνυμόν σου πίστιν εἰς κατοικίαν κεκλήρωσαι, Παρασκευὴ ἀθλοφόρε·
ὅθεν προχέεις ἰάματα, καὶ πρεσβεύεις ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Ημερομηνία εορτής του Αγίου Μάρτυρα Επαμεινώνδα:10 Απριλίου
Βιογραφία
Ο Άγιος Επαμεινώνδας καταγόταν από την Καρθαγένη της Β.Αφρικής τη γνωστή Καρχηδόνα (βρίσκεται στην Τυνησία δίπλα στην Τύνιδα και απέναντι τους είναι η Σικελία), έζησε τον 3ο αιώνα μ.Χ και μαρτύρησε το 250 μαζί με τους άλλους 39 νέους μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν ο Τερέντιος, ο Πομπήιος, ο Αφρικανός και ο Μιλτιάδης. Ομολόγησε ότι ήταν χριστιανός και αφού υποβλήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια στις φυλακές της ξακουστής πόλης Καρχηδόνας, αποκεφαλίστηκε μαζί με τους υπόλοιπους συνάθλους του. Ερχόμενοι λοιπόν εκείνοι οι αφρικανοί εργάτες στην περιοχή μας στο Λαύριο για να δουλέψουν στα μεταλλεία, πιθανώς ίδρυσαν την παλαιοχριστιανική Βασιλική η οποία βρίσκεται όπως ξέρουμε στο λόφο Νικολή, το ψηφιδωτό δάπεδο της οποίας φυλάσσεται στο αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης μας. Πιθανολογείται δε ότι το όνομα που έδωσαν στην παλαιοχριστιανική εκκλησία ήταν ‘’Άγιος Κυπριανός’’. Ο Άγιος Κυπριανός ήταν επίσκοπος Καρχηδόνας και ίσως μπορούμε να πούμε ότι το όνομα της σημερινής συνοικίας του Λαυρίου ‘’Κυπριανός’’, να προέρχεται από την ανάμνηση εκείνου του Αγίου Κυπριανού τον οποία ακόμη και σήμερα τιμούν στην ενορία της Ευαγγελίστριας, και μάλιστα υπάρχει τεμάχιο ιερού λειψάνου του. Ο συνοικισμός αυτός λοιπόν που είχε δημιουργηθεί χρειαζόταν και κάποιο κοιμητήριο για να γίνονται οι ταφές των χριστιανών, έτσι οι κάτοικοι χρησιμοποίησαν τον χώρο που από τα αρχαία ρωμαϊκά χρόνια λειτουργούσε ως νεκροταφείο, και εκεί έκτισαν ένα μικρό παρεκκλήσιο προς τιμήν του συμπατριώτη Αγίου τους, του Αγίου Επαμεινώνδα. Ο χώρος αυτός του κοιμητηρίου δεν είναι άλλος από τον χώρο όπου βρίσκεται σήμερα ο Ναός μας, ο Ναός της Αγίας Παρασκευής. Αυτό μας το βεβαιώνει μάλιστα και κάποιος ξένος περιηγητής στις αρχές του 19ου αιώνα, που σημειώνει σ’ ένα χάρτη της Λαυρεωτικής (και μάλιστα της περιοχής των εργαστηρίων) τον Ναό του Αγίου Επαμεινώνδα, ακριβώς στη θέση που στεκόμαστε εμείς σήμερα.
 |
Απολυτίκιον Ήχος πλ.ά
Καρθαγένης μαρτύρων των τεσσαράκοντα, λαμπρότης Επαμεινώνδα μνήμην την σήν ευλαβώς, εν Λαυρίω εκτελούμεν οι Χριστώνυμοι, ένθα Ναός σου ιερός, ανηγέρθη προ πολλών αιώνων στεφανηφόρε, υπ’ εργάτων σης πατρίδος, φρουρέ και φύλαξ των προσφύγων σου.
Απολυτίκιον Έτερον Ήχος δ’
Βουλήσει Θεόφρονι και βιοτή αρετής, Χριστόν ομολόγησας εν Καρθαγένη σοφέ, αθλήσας λαμπρότατα, όθεν Επαμεινώνδα, τω χορώ των Μαρτύρων, αξίως και στεφηφόρος ανεδήχθης τριμάκαρ, διο εν παρρησία υπέρ πάντων ικέτευε.
ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ & ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
