Αγιολόγιον
Γεννήθηκε στὴν Ἱερουσαλήμ, ἀπὸ πατέρα χριστιανό, ποὺ ὀνομαζόταν Χριστοφόρος, καὶ μητέρα εἰδωλολάτρισσα, τὴν Θεοδοσία. Ὅταν μεγάλωσε ὁ Προκόπιος, ἡ μητέρα του κατάφερε, ὅταν ὁ αὐτοκράτωρ Διοκλητιανὸς (290) πῆγε στὴν Ἀντιόχεια, νὰ τὸν κάνει δούκα Ἀλεξανδρείας.
Καὶ μάλιστα, τοῦ ἀνέθεσαν τὸ διωγμὸ κατὰ τῶν χριστιανῶν. Ὅμως, τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου ἦταν ἄλλο. Ἐνῷ κάποια νύκτα βάδιζε μὲ τὴν συνοδεία του, εἶδε σταυρὸ κρυστάλλινο καὶ ἄκουσε φωνὴ νὰ τοῦ λέει: «ἐγὼ εἰμὶ ὁ ἐσταυρωμένος Ἰησοῦς, ὁ τοῦ Θεοῦ Υἱός».
Ἔκπληκτος ἀπὸ τὸ ὅραμα καὶ τὴν φωνή, διέκοψε τὴν συγκεκριμένη πορεία του καὶ πῆγε στὴν Ἱερουσαλήμ, ὄχι πλέον σὰν διώκτης, ἀλλὰ εὐαγγελιζόμενος τὸ Χριστό. Ὅταν τὸ ἔμαθε ἡ μητέρα του, τὸν κατήγγειλε στὸν ἔπαρχο Οὐλκίωνα ὅπου ὁ Προκόπιος ὁμολόγησε ὅτι εἶναι χριστιανός.
Τότε ὑπέστη σκληρὰ βασανιστήρια, καὶ μισοπεθαμένος ρίχτηκε στὴ φυλακή. Ἔπειτα τὸν ἔβγαλαν ἀπὸ τὴν φυλακὴ καὶ τὸν ὁδήγησαν σὲ εἰδωλολατρικὸ ναό, νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα.
Ἀμέσως ἡ σκέψη τοῦ Προκοπίου σκίρτησε στὰ λόγια της Ἁγίας Γραφῆς, «ὅτι οὐδὲν εἴδωλον ἐν κόσμῳ, καὶ ὅτι οὐδεὶς θεὸς ἕτερος εἰ μὴ εἷς». Δηλαδή, κανένα εἴδωλο δὲν ἔχει ὕπαρξη πραγματικὴ στὸν κόσμο καὶ κανένας ἄλλος θεὸς δὲν ὑπάρχει, παρὰ μόνο ἕνας, ὁ ἀληθινὸς Θεός.
Ἔτσι σκεπτόμενος καὶ προσευχόμενος ὁ Προκόπιος, γκρέμισε τὸ ναό, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ πιστέψει ἡ μητέρα του καὶ ἄλλοι πολλοί. Τελικά, ἀμετακίνητος στὴν πίστη του, ἀποκεφαλίστηκε ἀπὸ τὸν διάδοχο τοῦ Οὐλκίωνος, Φλαβιανό.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον. Ἀγρευθεὶς οὐρανόθεν πρὸς τὴν εὐσέβειαν, κατηκολούθησας χαίρων ὥσπερ ὁ Παῦλος Χριστῷ, τῶν Μαρτύρων καλλονὴ Μάρτυς Προκόπιε· ὅθεν δυνάμει τοῦ Σταυροῦ, ἀριστεύσας εὐκλεῶς, κατῄσχυνας τὸν Βελίαρ· οὗ τῆς κακίας ἀτρώτους, σῶζε τοὺς πόθῳ σε γεραίροντας.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν. Τῷ ζήλῳ Χριστοῦ, τῷ θείῳ πυρπολούμενος, καὶ τῇ τοῦ Σταυροῦ, ἰσχύϊ συμφραξάμενος, τῶν ἐχθρῶν τὸ φρύαγμα, καὶ τὸ θράσος καθεῖλες Προκόπιε, καὶ τὴν Ἐκκλησίαν ὕψωσας, τῇ πίστει προκόπτων καὶ φωτίζων ἡμᾶς.
Μεγαλυνάριον
Κλήσει οὐρανίῳ ἀκολουθῶν, φερωνύμως Μάρτυς, καὶ προκόπτων ἀθλητικῶς, σύμμορφος ἐδείχθης, τοῦ σοὶ καθαροθέντος, Προκόπιε θεόφρον, ἀθλήσας ἄριστα.
Πρώην εἰδωλολάτρισσα, ἡ ὁποία, ἀπὸ τὰ θαύματα καὶ τὸ μαρτύριο τοῦ γιοῦ της, ἐπέστρεψε στὸν Χριστὸ καὶ μαρτύρησε διὰ ξίφους.
Οἱ Ἅγιες αὐτὲς προσῆλθαν στὸν Χριστιανισμὸ ἀπὸ τὰ θαύματα τοῦ Ἁγίου Προκοπίου καὶ μαρτύρησαν διὰ ξίφους.
Μαρτύρησαν διὰ ξίφους, μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Προκόπιο.
Μαρτύρησαν διὰ ξίφους, μᾶλλον μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Προκόπιο.
Ὁ Ὅσιος αὐτὸς καταγόταν ἀπὸ τὴν Ζίχνη τῆς Μακεδονίας καὶ γεννήθηκε ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ ἐνάρετους. Ἀνατράφηκε δὲ ἀπ᾿ αὐτούς, σύμφωνα μὲ τὶς ἐπιταγὲς τοῦ Εὐαγγελίου. Σ
τὰ γράμματα ἦταν εὐφυὴς καὶ ἰκανότατος. Ἔγινε μοναχός, κατόπιν Ἱερέας καὶ ἀπὸ τότε περιφερόταν σὲ διάφορους τόπους διδάσκοντας μὲ τὸ παράδειγμά του στοὺς χριστιανοὺς τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Τελικὰ τὸ 1548, κατέληξε στὸν Ἅγιον Ὄρος.
Ἐκεῖ ἀσκήτευσε στὸ κελλὶ τοῦ Ἁγίου Βασιλείου, ποὺ βρίσκεται στὰ ὅρια τῆς Μονῆς Παντοκράτορας. Ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ καὶ τὸ ἅγιο λείψανό του ἀνέβλυσε εὐωδιαστὸ μύρο. (Λεπτομέρειες τῆς βιογραφίας του, βλέπε στὸ Συναξαριστὴ τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου).
Καταγόταν ἀπὸ ἕνα χωριὸ τῶν Ἰωαννίνων, ποὺ ὀνομαζόταν Ἅγιος Βλάσιος. Ὁ Ἀναστάσιος ἦταν ἐφημέριος σὲ κάποια ἐκκλησία κοντὰ στὴν Κωνσταντινούπολη. Εἶδε ἀπὸ κοντὰ τὸ μαρτύριο τοῦ Παπα - Κωνσταντίνου τοῦ Ρώσου καὶ ἀπὸ τότε κυριολεκτικὰ τὸν κατέλαβε ὁ πόθος τοῦ μαρτυρίου.
Κάποτε λοιπόν, συνέβη νὰ εἶναι παρὼν στὴ διδασκαλία ὑπὲρ τῆς μωαμεθανικῆς θρησκείας, κάποιου ἐξωμότη Ἱερομόναχου, τυφλοῦ, Κύπριου στὴν καταγωγή. Τότε οἱ παρευρισκόμενοι Τοῦρκοι, παρότρυναν καὶ τὸν Ἀναστάσιο νὰ γίνει Τοῦρκος.
Ὁ Ἀναστάσιος, ὅταν ἄκουσε αὐτό, ἤλεγξε μὲ θάῤῥος τὸν γέροντα ἐξωμότη, ἀλλὰ καὶ τὴν μουσουλμανικὴ θρησκεία. Καὶ κατόπιν κήρυξε μπροστὰ σ᾿ ὅλους τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Τότε ἀμέσως τὸν ἔσυραν βίαια στὸν κριτή, καταδικάστηκε σὲ θάνατο καὶ ἀποκεφαλίστηκε στὶς 8 Ἰουλίου 1743.
Ὁ ἐν Οὐστούζῃ, ὁ θαυματουργὸς (Ῥῶσος) (+ 1303).
Ἡ μνήμη του ἁγίου αὐτοῦ δὲν συναντᾶται στὸν Συναξαριστὴ τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου. Ἀναγράφεται στὸν Συναξαριστὴ τοῦ Delehaye ἔτσι: «Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ (Ἰουλίου 8) ἄθλησις τοῦ ἁγίου Προκοπίου τοῦ ἐφορκιστοῦ, τοῦ ἐν Καισαρείᾳ τῆς Παλαιστίνης».
Προφανῶς εἶναι ἄλλος συνώνυμος τοῦ μεγαλομάρτυρα Προκοπίου καὶ πιθανὸν ὁ ἴδιος μ᾿ αὐτὸν τῆς 22ας Νοεμβρίου.
Διὰ Χριστὸν σαλὸς.
Αρχική
Ημερομηνία εορτής της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυς Παρασκευής της Αθληφόρου:26 Ιουλίου
Θεῷ παρεσκεύασας ἁγνὸν ὡς δόμον,
Σαυτὴν ἄγουσα, Σεμνή, εἰς κατοικίαν.
Παρασκευὴν ἔκτανεν εἰκάδι χαλκὸς ἐν ἕκτῃ.
Βιογραφία
Η Αγία Παρασκευή γεννήθηκε στη Ρώμη στα χρόνια του αυτοκράτορα Αντωνίνου (138 - 160 μ.Χ.). Ήταν κόρη των ευσεβών Χριστιανών, Αγάθωνα και Πολιτείας, οι οποίοι φρόντισαν για την χριστιανική αγωγή της, όπως είχαν υποσχεθεί στο Θεό στην περίπτωση που θα τους έδινε ένα παιδί. Επειδή το παιδί γεννήθηκε ημέρα Παρασκευή έλαβε αυτό το όνομα.Μετά το θάνατο των γονέων της, η Παρασκευή μοίρασε όλη την περιουσία της στους φτωχούς και ανέπτυξε ιεραποστολική δραστηριότητα στην Ρώμη και στα περίχωρα της πόλης, κηρύσσοντας το λόγο του Χριστού. Η δράση της προκάλεσε τον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα Αντωνίνο, ο οποίος την συνέλαβε και της υποσχέθηκε υλικά αγαθά στην περίπτωση που θα θυσίαζε στα είδωλα. Βλέποντας όμως πως η Αγία παρέμενε σταθερή στην πίστη της, την υπέβαλε στο βασανιστήριο της πυρακτωμένης περικεφαλαίας, το οποίο υπέμεινε με καρτερικότητα. Τότε ο Αντωνίνος διέταξε και την έβαλαν σε ένα λέβητα με καυτό λάδι και πίσσα. Επειδή όμως είδε την Αγία άθικτη, πλησίασε το πρόσωπο του στον λέβητα - καθώς δεν μπορούσε να εξηγήσει πώς η αγία είχε μείνει ανέπαφη - για να δοκιμάσει αν πράγματι είναι καυτό, και αμέσως τυφλώθηκε. Η Αγία με προσευχή έδωσε στον Αντωνίνο το φως του, με αποτέλεσμα να πιστέψει στο Χριστό ή κατ' άλλους να σταματήσει τους διωγμούς εναντίον τους. Ελευθέρωσε πάντως την Αγία Παρασκευή, η οποία συνέχισε να κηρύττει το Ευαγγέλιο σε άλλα μέρη, μέχρι που έφτασε στην Ελλάδα.Στα Τέμπη ένας ειδωλολάτρης άρχοντας την υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια, τα οποία υπέμεινε καρτερικά, για να τελειωθεί με δια αποκεφαλισμού θάνατο.Η Αγία Οσιοπαρθενομάρτυς Παρασκευή η Αθληφόρος είναι αγία της Ορθοδόξου Εκκλησίας και θεωρείται προστάτιδα των ματιών.
Απολυτίκιον Ήχος α΄
Τὴν σπουδήν σου τῇ κλήσει κατάλληλον, ἐργασαμένη φερώνυμε,
τὴν ὁμώνυμόν σου πίστιν εἰς κατοικίαν κεκλήρωσαι, Παρασκευὴ ἀθλοφόρε·
ὅθεν προχέεις ἰάματα, καὶ πρεσβεύεις ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Ημερομηνία εορτής του Αγίου Μάρτυρα Επαμεινώνδα:10 Απριλίου
Βιογραφία
Ο Άγιος Επαμεινώνδας καταγόταν από την Καρθαγένη της Β.Αφρικής τη γνωστή Καρχηδόνα (βρίσκεται στην Τυνησία δίπλα στην Τύνιδα και απέναντι τους είναι η Σικελία), έζησε τον 3ο αιώνα μ.Χ και μαρτύρησε το 250 μαζί με τους άλλους 39 νέους μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν ο Τερέντιος, ο Πομπήιος, ο Αφρικανός και ο Μιλτιάδης. Ομολόγησε ότι ήταν χριστιανός και αφού υποβλήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια στις φυλακές της ξακουστής πόλης Καρχηδόνας, αποκεφαλίστηκε μαζί με τους υπόλοιπους συνάθλους του. Ερχόμενοι λοιπόν εκείνοι οι αφρικανοί εργάτες στην περιοχή μας στο Λαύριο για να δουλέψουν στα μεταλλεία, πιθανώς ίδρυσαν την παλαιοχριστιανική Βασιλική η οποία βρίσκεται όπως ξέρουμε στο λόφο Νικολή, το ψηφιδωτό δάπεδο της οποίας φυλάσσεται στο αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης μας. Πιθανολογείται δε ότι το όνομα που έδωσαν στην παλαιοχριστιανική εκκλησία ήταν ‘’Άγιος Κυπριανός’’. Ο Άγιος Κυπριανός ήταν επίσκοπος Καρχηδόνας και ίσως μπορούμε να πούμε ότι το όνομα της σημερινής συνοικίας του Λαυρίου ‘’Κυπριανός’’, να προέρχεται από την ανάμνηση εκείνου του Αγίου Κυπριανού τον οποία ακόμη και σήμερα τιμούν στην ενορία της Ευαγγελίστριας, και μάλιστα υπάρχει τεμάχιο ιερού λειψάνου του. Ο συνοικισμός αυτός λοιπόν που είχε δημιουργηθεί χρειαζόταν και κάποιο κοιμητήριο για να γίνονται οι ταφές των χριστιανών, έτσι οι κάτοικοι χρησιμοποίησαν τον χώρο που από τα αρχαία ρωμαϊκά χρόνια λειτουργούσε ως νεκροταφείο, και εκεί έκτισαν ένα μικρό παρεκκλήσιο προς τιμήν του συμπατριώτη Αγίου τους, του Αγίου Επαμεινώνδα. Ο χώρος αυτός του κοιμητηρίου δεν είναι άλλος από τον χώρο όπου βρίσκεται σήμερα ο Ναός μας, ο Ναός της Αγίας Παρασκευής. Αυτό μας το βεβαιώνει μάλιστα και κάποιος ξένος περιηγητής στις αρχές του 19ου αιώνα, που σημειώνει σ’ ένα χάρτη της Λαυρεωτικής (και μάλιστα της περιοχής των εργαστηρίων) τον Ναό του Αγίου Επαμεινώνδα, ακριβώς στη θέση που στεκόμαστε εμείς σήμερα.
 |
Απολυτίκιον Ήχος πλ.ά
Καρθαγένης μαρτύρων των τεσσαράκοντα, λαμπρότης Επαμεινώνδα μνήμην την σήν ευλαβώς, εν Λαυρίω εκτελούμεν οι Χριστώνυμοι, ένθα Ναός σου ιερός, ανηγέρθη προ πολλών αιώνων στεφανηφόρε, υπ’ εργάτων σης πατρίδος, φρουρέ και φύλαξ των προσφύγων σου.
Απολυτίκιον Έτερον Ήχος δ’
Βουλήσει Θεόφρονι και βιοτή αρετής, Χριστόν ομολόγησας εν Καρθαγένη σοφέ, αθλήσας λαμπρότατα, όθεν Επαμεινώνδα, τω χορώ των Μαρτύρων, αξίως και στεφηφόρος ανεδήχθης τριμάκαρ, διο εν παρρησία υπέρ πάντων ικέτευε.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ & ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
